Του Βασίλη Μπακύρα
Είναι γνωστός ο αφορισμός “η Ποίηση δεν είναι για όλους”. Λάθος! Μέγα λάθος!
Η Ποίηση και, γενικότερα, η Τέχνη απευθύνεται σε όλους. Θέλει και επιζητεί το κοινό. Ο δημιουργός, βέβαια, εκφράζει και εκφράζεται μέσω της τέχνης του. Καταθέτει βιώματα και συναισθήματα. Αποτυπώνει τη βιοθεωρία αλλά και τις βαθύτερες επιθυμίες του. Δεν είναι μόνος όμως. Μέσω των δημιουργημάτων του κοινωνεί και επικοινωνεί. Αλληλεπιδρά και συνυπάρχει. Συν-δημιουργεί ενίοτε. Δημιουργός και κοινό συμπορεύονται στον αέναο αγώνα του ανθρώπου να βιώσει τη σκληρή, συχνά, πραγματικότητα μέσα από τη θεραπευτική υπόσταση της Τέχνης. Η Τέχνη, εντούτοις, είναι χώρος απόλυτης ελευθερίας. Και ως τέτοιος χώρος, δεν έχει “συνταγές” και “στεγανά’. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι “όλα είναι Τέχνη”! Υπάρχουν κριτικοί έργων τέχνης, μελετητές, ειδικοί που θέτουν και διαπραγματεύονται τα όρια του χώρου της Τέχνης. Υπάρχει ο χρόνος που στέκει “αδέκαστος κριτής” για την αξία των καλλιτεχνικών έργων. Υπάρχει όμως και το κοινό, ενίοτε ή συχνότερα ελλιπώς μυημένο (ή και αμύητο) στις “ατραπούς” της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Γι αυτό η ίδια η Τέχνη “καλεί” τον καθένα να δρέψει αυτό που μπορεί από το “καρποφόρο δένδρο” της. Πόσο μάλλον η Ποίηση, είδος Τέχνης συχνά “δύσβατο” ή και “απρόσιτο” στον μη εξοικειωμένο.
Σε αυτό το “δύσβατο μονοπάτι” πορεύεται ο Ηλίας Στόφυλας. Και σήμερα, στον γενέθλιο τόπο του, καταθέτει ενώπιόν σας την πρώτη του ποιητική συλλογή. Τη “Μεταθανασία”. Τίτλος ευρηματικός αλλά, πιθανόν, να γεννά απορίες. Υπάρχει στάδιο κατοπινό της αθανασίας; Ο αγαπητός Ηλίας γνωρίζει καλά τα “μονοπάτια” της ποίησης. Ξέρει ότι η Τέχνη απαθανατίζει το δημιουργό της. Καθιστά το έργο του αλώβητο στη φθορά του χρόνου. Και για το νεαρό Σπετσιώτη ποιητή η Ποίηση έχει ήδη σταθεί το όχημα της “αθανασίας “ του. Η Ποίηση τον βοήθησε να “πεθάνει και να ξαναγεννηθεί”, όπως διατρανώνει ο ίδιος σε όλη αυτή την πρώτη του ποιητική συλλογή. Η Ποίηση τον βοήθησε να ξεφύγει από τους “διώκτες” του και να”πετάξει τα μεταξωτά κουρέλια του προκαθορισμένου είναι”, όπως δηλώνει στο ποίημα “Τραυματισμένος άγγελος”. Ο ίδιος, εξάλλου, αυτοχαρακτηρίζεται “παρίας, φυγόκοσμος, αποσυνάγωγος, απολιτογράφητος”, εκφράζοντας, έτσι, τη διάθεσή του να “υποκλίνεται στις αποκλίσεις” γιατί δεν “θέλει να γυρίσει πίσω”, μας αποσαφηνίζει στο ακροτελεύτιο ποίημα αυτής της συλλογής, το “Παρανάλωμα του εμπρός”. Αυτό που εμπεριέχει και τις προγραμματικές του δηλώσεις για τη συνέχεια της ποιητικής του πορείας. Αυτή του ακριβώς τη διάθεση την αιτιολογεί και στο “Παύσατε πυρ”, παραθέτοντας μία θεμελιώδη πηγή της έμπνευσής του, “για τη θύελλα που μαίνεται εντός μου”. Η Ποίηση, άλλωστε, είναι για τον Ηλία Στόφυλα “όχι κατάθεση ψυχής αλλά ανάθεση ζωής”. Αυτή την επιτομή της σχέσης του με την Ποίηση την καταθέτει στον “Αστρονόμο του ιδανικού’, ποίημα αυτοαναφορικό, στο οποίο ο ποιητής απευθύνεται στον εαυτό και συνδιαλέγεται. Το αποτέλεσμα αυτής της σχέσης; “πρόσφατα αποθεραπευθείς” ονομάζει τον εαυτό του ο “λυτρωμένος”, χάρη στη δύναμη της ποίησης, Ηλίας Στόφυλας. Η Ποίηση του έδωσε μια νέα ζωή, αφού πρώτα “οδήγησε στο θάνατο την παλιά”.
Ο θάνατος αποτελεί κεντρικό θεματικό άξονα της “Μεταθανασίας”. Εξάλλου η ίδια η λέξη περιλαμβάνει την άρνηση του θανάτου. Ο ποιητής μας όμως αντιμετωπίζει με κατάφαση το θάνατο. Γιατί ο “θάνατος του παρελθόντος” τον οδήγησε, μέσω της ποίησης, στην “Μεταθανασία”. Η ποίηση του Ηλία του Στόφυλα μπορεί να χαρακτηρισθεί υπαρξιακή. Πραγματεύεται και αναμετράται με τα εναγώνια ερωτήματα του ανθρώπου για την πηγή και την κατάληξη της ύπαρξής του. Ο ίδιος βρήκε την ουσία της ύπαρξής του στην ποιητική δημιουργία. Και σε αυτήν διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο η γλώσσα: λογοπαίγνια, ετυμολογικά σχήματα, λεκτικές υπερβολές, οξύμωρα, χρήση ποικίλων ειδών λεξιλογίου (ιατρικό, θρησκευτικό, φιλοσοφικό). Πολύ συχνή είναι, επίσης, η χρήση υπερρεαλιστικών εικόνων και λεπτομερέστατων περιγραφών που συντελούν δραστικά στην πρόθεσή του να “ντύσει” την ποίησή του με “μανδύα” υπαρξιακό. Τα ποιήματά του αποτελούν “μικρές ιστορίες” που αφηγείται το ποιητικό υποκείμενο. Αλλά οι κεντρικοί θεματικοί άξονες είναι δύο: ο Θάνατος και ο Έρωτας. “Από Άδη και από Έρωτα…ήθελα έτσι να τελειώσω…..” δηλώνει ο ποιητής στον “πρίγκιπα των ήλιων”. Και ομολογεί ξεκάθαρα στα “λύτρα”: “Κρεμάστηκα μονάχος μου απ το φωνήεν του έρωτα, και αυτομόλησα στην αθανασία, παίρνοντας μαζί της πνοής μου τα ανίκητα”. Ο Έρωτας και η Ποίηση, επομένως, συναποτελούν για τον Ηλία Στόφυλα τα μέσα εκείνα με τα οποία “πέθανε το θάνατό του” και πήρε τη νέα του ζωή! Αυτά του πρόσφεραν κρησφύγετο, τον στήριξαν τις δύσκολες στιγμές και αυτά τον οδήγησαν στη “Μεταθανασία”.
ΚΑΛΟΤΑΞΙΔΟ!!!
ΚΑΛΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ!!!
