Συνέντευξη με τον Άγγελο Μπάκα

Το bonsaistories είχε τη χαρά και την τιμή να συνομιλήσει με τον αξιόλογο συγγραφέα Άγγελο Μπάκα, δημιουργό του έργου «Ο Σιωπηλός Μπου».

Ο Άγγελος Μπάκας μάς έδωσε πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη συγγραφή του έργου του, απαντώντας στην ερώτηση ποιο ήταν το αρχικό ερέθισμα για τη συγγραφή του βιβλίου «Ο Σιωπηλός Μπου».

Ο Σιωπηλός Μπου γεννήθηκε, μπορεί να πει κανείς, στον κάμπο της Ερεσσού της Λέσβου, αλλά ήταν μια κυοφορία πολλών ετών και μια προσπάθεια για μια μυθιστορηματική εξιστόρηση φιλοσοφικών αναγνωσμάτων και ιδεών που με έχουν απασχολήσει για πάνω από τριάντα χρόνια. Πρόκειται για την συνδεδεμένη ιστορία τριών ανθρώπων: του Μπου, του Τε και του Τσιν, στην Κίνα του 15^ου αιώνα.

Ο Μπου είναι ο φυσικός άνθρωπος, ο χαρακτήρας του οποίου εξάγεται ευθέως από το βιβλίο του πατέρα του ταοϊσμού -του Κινέζου Λάο Τζου- με τίτλο Tao Te Ching (σε μια ελληνική μετάφραση που έχω αναφέρεται ως Το Βιβλίο του Λόγου και της Φύσης). Η ίδια η λέξη ‘μπου’ είναι ένα αρνητικό μόριο στην κινεζική γλώσσα (όχι, δεν). Στο βιβλίο, ο Μπου αρνείται να δει τον κόσμο έτσι όπως τον βλέπουν οι πολλοί, και ακολουθεί τη δική του πορεία και όχι αυτή που προδιαγράφει το ιερατείο, το οποίο εκφράζει μια ανταγωνιστική εικόνα του κόσμου μέσα από ένα ωφελιμιστικό πρίσμα, και εκφράζεται μέσα από το έργο Η Τέχνη του Πολέμου, του Σουν Τζου.

Ο Τε εκφράζει τον άνθρωπο που κυριαρχείται από μοραλιστικές ιδέες μιας αυστηρής ιεραρχίας και οι οποίες εκφράζονται στο έργο Ανάλεκτα του Κινέζου στοχαστή Κομφούκιου. Όλοι αυτοί ήταν στοχαστές που έζησαν στη χρυσότερη εποχή της ανθρωπότητας, τον 5^ο π.Χ. αιώνα.

Ο Τσιν είμαστε όλοι οι υπόλοιποι. Τσιν σημαίνει μέταλλο, χρυσός, πλούτος. Εκφράζει την αρχαιότερη φιλοσοφία στον κόσμο, αυτή του αριβισμού, την πάση θυσία ολοκλήρωση των στόχων του ατόμου, χωρίς ηθικές και φιλοσοφικές τροχοπέδες.

Ο Σιωπηλός Μπου δεν είναι ένα διδακτικό μυθιστόρημα. Δεν κρίνει, ούτε κατακρίνει. Διαχειρίζεται με συμπάθεια τα διαφορετικά πιστεύω και τις κατευθύνσεις των ηρώων του. Ένα χαρακτηριστικό της ινδουιστικής αντίληψης για το κάρμα -τις συνέπειες, δηλαδή, των πράξεών μας- είναι ότι ακολουθεί μια νομοτέλεια που διαφέρει πολύ από τη χριστιανική αντίληψη για τις κολάσιμες ή μη πράξεις. Δεν υπάρχει εκεί κανείς που θα κρίνει αυτόν που διαπράττει κακές ή καλές πράξεις. Είναι οι ίδιες οι πράξεις που περιέχουν μέσα τους τις αναπόφευκτες συνέπειές τους.

Όσον αφορά στην ανάγνωση της ιστορίας, δεν είναι ανάγκη να είναι κανείς διαβασμένος, αλλά βοηθάει. Έδωσα μεγάλη προσοχή στη γλώσσα και τον ρυθμό. Ήθελα αυτό να είναι ένα μυθιστόρημα που θα διαβαστεί με ενδιαφέρον από όλες τις ηλικίες, κυρίως τους έφηβους. Είμαι ικανοποιημένος: «Φευγάτο, θείε», μου είπε ο ανιψιός μου ο Παναγιωτάκης, δεκατεσσάρων ετών, όταν διάβασε το πρώτο κομμάτι -τον Μπου- πριν καν τελειώσει το βιβλίο. Ποια άλλη κριτική θα με έπειθε να το εκδώσω;