H ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

-Είσαι τρελός. Το ξέρεις;
-Τρελός; Γνωρίζεις μήπως τον ορισμό της τρέλας;
Άναψα τσιγάρο αφού το σάλιωσα λίγο στο πλάι.
-Δεν έχω διάθεση για θεωρητική συζήτηση τώρα, αλλά κάποιος που αδειάζει στη λεωφόρο μια βαλίτσα με χαρτονομίσματα από μπαλκόνι του πέμπτου ορόφου και στη συνέχεια πηδάει στο κενό δεν φαίνεται πολύ λογικό.
-Ό,τι δεν ξέρουμε, ό,τι δεν καταλαβαίνουμε, ό,τι δεν ταιριάζει μ’ αυτά που πιστεύουμε, είναι λογικό να μη φαίνεται λογικό. Αλλά γνωρίζουμε τόσο λίγα για την πραγματικότητα, ώστε το λογικό είναι να μην αποκλείουμε τίποτα ως μη λογικό.

Ο Ιωσήφ καθόταν σε μια πολυθρόνα απέναντί μου, στο λίβινγκ- ρουμ του πατρικού μου σπιτιού στη Λεωφόρο Μεγάλου Αλέξανδρου. Κάπνιζε, επίσης, ένα φτηνό πουράκι και άφηνε τον καπνό να βγαίνει από το στόμα του σε μικρά δαχτυλίδια. Ήταν ήρεμος κι όπως πάντα υπερόπτης. Γνωριζόμασταν από παιδιά. Μετά το λύκειο δεν βλεπόμασταν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αλλά κάθε φορά που συναντιόμασταν κάναμε σπουδαίες συζητήσεις. Συζητήσεις που άφηναν μόνο ερωτήματα, αφού ο Ιωσήφ πίστευε ότι η γνώση μας για την πραγματικότητά μας είναι μόνο ένας κόκκος άμμου σε μια απέραντη έρημο άγνοιας. Γι’ αυτό άφηνε όλα τα θέματα ανοιχτά, αναπάντητα.

-Μέχρι να καταφέρουμε να δούμε ολόκληρη την εικόνα, όλα πρέπει να τα δεχόμαστε ως λογικά, κατέληξε.
-Θεωρητικά ναι… Μην ξεχνάς όμως ότι ζούμε μέσα σ’ αυτή την πραγματικότητα.
-Σωστά… Αλλά μας είναι άγνωστη. Το ότι ζούμε δεν σημαίνει ότι την ξέρουμε κιόλας. Την παρερμηνεύουμε διαρκώς ανάλογα με τη διαστρεβλωμένη οπτική που έχουμε διαμορφώσει λόγω ελλιπούς κι ελλειμματικής πρόσβασης στην πραγματική γνώση. Το μόνο στοιχείο που μπορώ να δεχτώ σαν αναμφισβήτητο τμήμα της πραγματικότητας είναι ο θάνατος. Όχι το νόημα του θανάτου, όχι το τι συμβαίνει μετά τον θάνατο, αλλά ο θάνατος αυτός καθ’ αυτός σαν γεγονός, σαν το αποτέλεσμα ενός διακόπτη που τον κλείνεις.

Αυτό το τελευταίο το διατύπωσε με κυνισμό. Άλλωστε ήταν η δουλειά του. Πληρωμένος δολοφόνος. Η ειρωνεία είναι ότι έλαβε συμβόλαιο με το όνομά μου. Ο μπάσταρδος ο Δήμαρχος ήθελε να  ακυρώσει τη σύμβαση εκμετάλλευσης δημοτικών παραλιακών εκτάσεων που μου εκχώρησε πέρσι για 10 χρόνια, γιατί εμφανίστηκε νέος διεκδικητής διατεθειμένος να πληρώσει τα τριπλάσια για τους ίδιους ακριβώς όρους εκμετάλλευσης.

-Ιωσήφ, δεν είναι όλοι οι θάνατοι το ίδιο. Υπάρχουν αυτοί που συμβαίνουν κι οι άλλοι που τους προκαλούμε να συμβούν…
-Δεν υπάρχει διαφορά. Νομίζεις ότι διαφέρουν γιατί εισάγεις την ηθική στη γνώση. Η γνώση δεν έχει ηθική. Τα πράγματα είναι έτσι, γιατί έτσι είναι στην πραγματικότητα.

Έσβησα το τσιγάρο μου κάπως αδέξια κι η καύτρα του μου έκαψε το δάχτυλο. Αυτό που συνέβαινε δεν ήταν όνειρο. Όχι γιατί τον έβλεπα ή γιατί τον άκουγα -η όραση κι η ακοή είναι ψευδαισθησιακές αισθήσεις- αλλά γιατί όταν ήρθε, του έσφιξα το χέρι και τον αγκάλιασα.  Γιατί μύρισα πάνω του την απαίσια μυρουδιά του φτηνού του πούρου.

-Η ηθική είναι ένα επινοημένο σύστημα που κατασκευάζει ανύπαρκτους κανόνες προκειμένου να μας χειραγωγήσει. Στην πραγματικότητα εξυπηρετεί συμφέροντα παρόλο που διατείνεται ότι αποτελεί ρυθμιστή της κοινωνικής συμβίωσης και τάξης.
-Νομίζω ότι υπερβάλεις…
-Υπερβάλλω; Τι γνώμη έχεις π.χ. για την αιμομιξία; Είναι ηθική ή ανήθικη;
-Το δεύτερο. Η αιμομιξία είναι παράγοντας γενετικών ανωμαλιών.
-Δεν θα μπω στο κόπο να σου υπενθυμίσω για πόσους αιώνες και σε πόσους πολιτισμούς η αιμομιξία θεωρούνταν απολύτως φυσιολογική. Οι γενετικές ανωμαλίες που προέκυπταν σαν συνέπεια είναι μέρος μιας πραγματικότητας κι όχι απόρροια ηθικής παραβατικότητας. Σήμερα που διαθέτουμε αποτελεσματική αντισύλληψη γιατί η αιμομιξία εξακολουθεί να θεωρείται ανήθικη κι απαγορευμένη;

Σταμάτησε να μιλάει σαν να πίστευε ότι πρέπει να μου δώσει χρόνο να χωνέψω τα λόγια του. Προσπάθησα ν’ ανάψω δεύτερο τσιγάρο, αλλά ο αναπτήρας μου δεν άναβε. Δεν μου πρότεινε το δικό του. Στριφογύρισα το τσιγάρο στα δάχτυλά μου. Ήταν σαν να ξέμεινα από επιχειρήματα.

-Το ίδιο συμβαίνει και με την πατροκτονία, την ευθανασία, την αυτοκτονία…
Γύρισε πάλι την συζήτηση στο θάνατο.
-Να το ελαφρύνουμε λιγάκι; Να μιλήσουμε για τη βία. Έτρωγες ξύλο όταν ήσουν μικρός;
-Όλη την ώρα. Για το παραμικρό. Και στο σπίτι και στο σχολείο. Μέχρι τα δέκα τέσσερα…
-Το ήξερα… Η ερώτησή μου ήταν ρητορική. Σύμφωνα με την ηλίθια ηθική σου, με τόσο ξύλο, τώρα θα έπρεπε να είσαι σήριαλ – κίλλερ. Σε μένα όμως δεν τόλμησαν ν’ απλώσουν χέρι ποτέ. Κανείς τους… Κατάλαβες;

Αυτό ήταν. Έδωσα μια με τα πόδια μου στο πάτωμα κι έπεσα στο πλάι. Πυροβόλησε δυο φορές, αλλά οι σφαίρες καρφώθηκαν στο μπράτσο της πεσμένης πολυθρόνας μου. Βούτηξα κάτω από την τραπεζαρία κι αναποδογύρισα το τραπέζι. Άλλες δυο σφαίρες καρφώθηκαν στην καρυδένια επιφάνειά του. Χώθηκα μπουσουλώντας στην κρεβατοκάμαρα. Ενώ έκλεινα την πόρτα, τον είδα για τελευταία φορά – έτσι τουλάχιστον νόμιζα. Εξακολουθούσε να κάθεται στην πολυθρόνα κρατώντας με το ένα χέρι το πουράκι του και με το άλλο το περίστροφο με τον σιγαστήρα. Σίγουρος για τον εαυτό του, δεν φαινόταν να βιάζεται κι αυτό μου έδινε ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Πυροβόλησε νωχελικά ακόμα μια φορά, αλλά πρόλαβα να κλείσω τη δρύινη πόρτα. Την ασφάλισα σπρώχνοντας πίσω της μια ντουλάπα. Μετά έσυρα έξω τη βαλίτσα που είχα κρυμμένη κάτω από το κρεβάτι και βγήκα στο μπαλκόνι. Την άνοιξα κι άδειασα το περιεχόμενό της στη Λεωφόρο. Μια βροχή από χαρτονομίσματα πλημμύρισε το κενό κι όταν τα πρώτα άγγιξαν το έδαφος, μια λαοθάλασσα περαστικών όρμησε να τα μαζέψει. Δημιουργήθηκε έτσι ένα ανθρώπινο σωστικό στρώμα στο όποιο οφείλω και τη ζωή μου. Καθώς έπεφτα τον ξαναείδα στο διπλανό μπαλκόνι του λίβινγκ – ρουμ, αλλά δεν το διακινδύνευσε να με πυροβολήσει με τόσο κόσμο σε δεύτερο πλάνο.

Κυλίστηκα πάνω σε άλλα κορμιά. Το κεφάλι μου χτύπησε στο πλάι της πόρτας ενός σταθμευμένου αυτοκίνητου. Ευτυχώς δεν έσπασα τίποτα. Σηκώθηκα και  η πρώτη μου σκέψη ήταν να τρέξω μακριά, να εξαφανιστώ. Συνειδητοποίησα όμως ότι όπου και να πάω, κάποτε θα με βρει. Γνωριζόμασταν από παιδιά. Ήταν μέσα στο μυαλό μου. Μπορούσε να προβλέψει όλες μου τις κινήσεις. Το μόνο ίσως που δεν θα μπορούσε να προβλέψει ήταν τη μεταμόρφωσή μου από θύμα σε θύτη, γιατί θα θεωρούσε ότι δεν ήταν του χαρακτήρα μου. Αποφάσισα να ποντάρω σ’ αυτό. Αντί να φύγω, έτρεξα προς την εξώπορτα της πολυκατοικίας μου χωρίς καν να σκεφτώ πώς θα έπρεπε να δράσω. Κόντευα να φτάσω, όταν αυτή άνοιξε κι εμφανίστηκε ο Ιωσήφ με το πιστόλι προτεταμένο. Έκανα ένα βήμα πίσω ξαφνιασμένος, ενώ μια γλάστρα από τον ουρανό τον χτύπησε στο κεφάλι.

Απεβίωσε αργότερα το ίδιο βράδυ στο Δημοτικό νοσοκομείο όπου τον μετέφεραν οι πρώτες βοήθειες. Έτσι γρήγορα όπως κύλισαν τα γεγονότα, κάνεις δεν κατάλαβε τι ακριβώς συνέβη. Το μόνο σίγουρο ήταν η αναχώρηση του Ιωσήφ στη μόνη πραγματικότητα που αναγνώριζε. Τον Θάνατο.

Υστερόγραφο
Ο ένοικος από τον όποιο προήλθε η γλάστρα τιμωρήθηκε για φόνο εξ αμελείας, σε οχτώ χρόνια φυλάκιση. Αφέθηκε ελεύθερος δυο χρόνια αργότερα κατόπιν προσφυγής στον Άρειο Πάγο. Αναίρεση Εισαγγελέως κατά της καταδικαστικής απόφασης.
Λόγοι:  Έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Ασάφειες στην αιτιολογία της απόφασης, αφού δεν αναφέρονται οι ακριβείς συνθήκες του εν λόγω ατυχούς περιστατικού.

Νίκος Γιαννόπουλος